Συχνές Ερωτήσεις

Το νομικό πλαίσιο που αφορά τα drones σε Η.Π.Α., Ευρώπη και Ελλάδα!

της Ιωάννας Καρναχωρίτη, Δικηγόρου Αθηνών

Όλοι θέλουμε ένα drone, φυσικά. Και όλοι μπορούμε να το αποκτήσουμε, με το κόστος ενός ποιοτικού μοντέλου να βρίσκεται πλέον σε προσιτά επίπεδα, αλλά και αρκετά “φτηνά” drones να εντοπίζονται κάτω από τα 100 €. Ωστόσο, κάτι που πολλοί χρήστες/χειριστές/κάτοχοι δε λαμβάνουν υπ’όψιν είναι οι ευθύνες και οι περιορισμοί στους οποίους υπόκεινται, από τη στιγμή που απογειώνουν το drone τους. Μπορεί ακόμη στη χώρα μας να μην έχουμε δεί ποινή για παράβαση κατά τη χρήση drone, αλλά σε πολλές χώρες του κόσμου οι νόμοι ήδη εφαρμόζονται και σύντομα τα πράγματα θα γίνουν πιό αυστηρά και στην Ελλάδα. Για να δούμε τι ισχύει, λοιπόν..

  • Στις ΗΠΑ η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) επέβαλε το Δεκέμβριο του 2015 νέους κανονισμούς, με βάση τους οποίους σχεδόν όλοι οι κάτοχοι drones θα πρέπει να καταχωρήσουν έως τα μέσα Φεβρουαρίου το μηχάνημά τους σε ένα εθνικό μητρώο. Μάλιστα, υπάρχει συγκεκριμένη ιστοσελίδα (faa.gov/uas/registration) για την καταχώρηση των drones – η οποία απαιτεί την καταβολή ποσού 5 δολαρίων- ενώ οι χρήστες των drones είναι υποχρεωμένοι να τοποθετήσουν τον αριθμό μητρώου που θα λάβουν σε κάθε droneπου έχουν καταχωρήσει και θα πρέπει να φέρουν μαζί τους κάθε φορά που κάνουν χρήση των drones την ειδική κάρτα με τον αριθμό μητρώου. Την 21/06/2016 ανακοινώθηκαν νέοι κανονισμοί οι οποίοι θα τεθούν σε ισχύ από τον Αύγουστο του 2016. Σύμφωνα μ’ αυτούς, τα μη επανδρωμένα, τηλεχειριζόμενα αεροπλάνα βάρους μικρότερου των 25 κιλών θα επιτρέπεται να πετούν σε ύψος μέχρι 400 πόδια (122 μέτρα) και με μέγιστη ταχύτητα 100 μιλίων (161 χιλιόμετρα) την ώρα. Δεν θα επιτρέπεται να πετούν τη νύχτα, εκτός και αν διαθέτουν ένα συγκεκριμένο σύστημα φωτισμού. Επίσης, σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπλοΐας (FAA), δεν θα μπορούν να πλησιάζουν σε αεροδρόμια σε απόσταση μικρότερη των 6 χιλιομέτρων. Τα μικρά τηλεκατευθυνόμενα μπορεί να είναι από απλά παιχνίδια μέχρι και υπερσύγχρονα αεροπλάνα εφοδιασμένα με κάμερες για βιντεοσκόπηση από αέρος.

acy-5cUN1f-RVy46wV61KDSRhbLpGew4u4lkLqxHNZI_v0ILBnpCLiCwEO8fY5vdTDMHZliDdfZtPdHX0LwX0eY_Rqqmp8WdDYC6fCeAHSOnbfFW-Lxdigr51clYZGDEnKI

  • Στην Ευρώπη οι όροι χρήσης των drones διαφέρουν μεταξύ των κρατών-μελών. Σε κάποιες χώρες χρειάζεται ειδική άδεια κατόπιν εξετάσεων, ενώ σε άλλες χώρες απλά μια βεβαίωση, και αυτή μόνο εφόσον τοdrone είναι εξοπλισμένο με κινηματογραφική κάμερα. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA) έχει εκπονήσει σχέδιο κοινών κανόνων, προτύπων και κατευθυντηρίων αρχών, το οποίο ρυθμίζει τα της λειτουργίας και εκμετάλλευσης των μη επανδρωμένων αεροσκαφών στον ευρωπαϊκό χώρο» επισημαίνει η ΥΠΑ. Η Γαλλία είναι πρωτοπόρος, όσον αφορά τη δημιουργία σχετικού νομικού πλαισίου. Ο γάλλος χρήστης ενός drone πρέπει να δηλώσει τι ακριβώς θα κάνει με αυτό και οφείλει να χρησιμοποιεί μόνο εγκεκριμένα μοντέλα. Πρέπει επίσης να παίρνει ειδική έγκριση αν θέλει να κάνει πτήσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές. Σύμφωνα με το πρόσφατο σχέδιο κανονισμού της Κομισιόν εισάγεται για τη σχεδίαση, την παραγωγή, τη συντήρηση και τη λειτουργία των drones η υποχρέωση της πιστοποίησης που θα καθορίσει τους περιορισμούς ασφαλείας, τις συνθήκες λειτουργίας και τα όποια δικαιώματα. Όταν αυτά θα διασφαλίζονται και θα κατατίθεται σχετική δήλωση στην αρμόδια αρχή.  Επίσης, το σχέδιο κανονισμού δίνει το δικαίωμα στην Κομισιόν να υιοθετήσει νομοθετικές πράξεις με τις οποίες θα καθοριστούν λεπτομέρειες για τα drones τόσο για το λειτουργικό κομμάτι όσο και το καθαρά βιομηχανικό κομμάτι (μηχανές, έλικες, εξοπλισμός κτλ.). Στο ίδιο πλαίσιο θεσπίζονται δεσμευτικές υποχρεώσεις για τους χειριστές των drones αλλά και για τα τεχνικά τους χαρακτηριστικά. Ωστόσο, πρόσφατη έκθεση της ΕΕ αναγνωρίζει και σημαντικούς κινδύνους, καθώς τα drones προσφέρουν νέες ευκαιρίες για παράνομη δραστηριότητα που περιλαμβάνει την εποπτεία (κατασκοπία, αναγνώριση στόχων) ή την εκτέλεση επιθέσεων (βόμβες, παράδοση οπλισμού σε αυλές φυλακών).

8725078749_00627cd860_o

  • Στην Ελλάδα τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση – η οποία έληξε την 08/06/2016– ο κανονισμός πτήσεων για τα drones (http://www.opengov.gr/yme/?p=3225). Με το Κανονισμό καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την εκτέλεση πτήσεων των Συστημάτων μη Επανδρωμένων Αεροσκαφών ΣμηΕΑ (Unmanned Aircraft Systems – UAS), ελεύθερων ή προσδεδεμένων (free or tethered) στο FIR Αθηνών (ATHINAI FIR / HELLAS UIR). Επίσης, καθορίζονται οι κυρώσεις για τις περιπτώσεις πτήσεων από Συστήματα μη επανδρωμένων αεροσκαφών που εκτελούνται χωρίς την τήρηση των αναφερομένων προϋποθέσεων ή την εξασφάλιση των απαιτουμένων εγκρίσεων. Σύμφωνα με τον κανονισμό μια από τις βασικές προϋποθέσεις είναι η υποχρεωτική ασφάλιση για ζημίες έναντι τρίτων αναφέροντας χαρακτηριστικά: «O εκμεταλλευόμενος ΣμηΕΑ που ανήκει σε όλες τις υποκατηγορίες της «ανοικτής» κατηγορίας, αλλά και στην «ειδική» και «πιστοποιημένη» κατηγορία οφείλει να ασφαλίζει το ΣμηΕΑ για ζημίες έναντι τρίτων».